کلیه راز و رمزهای پرورش قارچ ترافل(دنبلان) – جلسه یک

سری آموزشیِ قدم‌به‌قدم ویژه کوژین

شروع جلسه یک(۱)

موضوع این جلسه:

«آیا قارچ ترافل قابل کشت است؟»

از ۸۰ میلیون ایرانی چیزی حدود ۱ الی ۲ درصد مردمبا قارچ ترافل آشنایی دارند و ۹۸ درصد بقیه مردم حتی اسم ترافل یا دنبلان را هم تا حالا نشنیده‌اند. از بین ۲ درصدی که با ترافل آشنا هستند هم تعداد انگشت‌شماری با مبحث پرورش قارچ ترافل آشنایی مختصری دارند. بنابراین بسیار طبیعی است خواهد بود اگر فکر کنید که قارچ ترافل قابل کشت نیست.

این باوری است که پیشینه‌ای به قدمت هزاران سال تاریخ بشریت دارد. در کشورهای اروپایی و به‌ویژه ایتالیا و فرانسه هم که از پیشگامان پرورش ترافل در جهان هستند، تا قرن ۱۹هم باور عموم مردم این بود که ترافل یک نوع موهبت الهی است که از دل خاک بیرون می‌آید و قابلیت کشت ندارد. اما طبق آمارهای دقیقی که هرچند سال یک‌بار مراکز تحقیقاتی فرانسه منتشر می‌کنند، امروزه بیش از ۸۰درصد ترافل فرانسه مربوط به مزارع ترافلی است که سال‌ها پیش توسط کشاورزان فرانسوی کشت شده است.

از سال ۲۰۰۰ به بعد بسیاری از کشورهای سرتاسر جهان رقابت در زمینه‌ی تحقیقات علمی در مورد کشت و پرورش قارچ ترافل را آغاز کرده‌اند. بسیاری از این تحقیقات منجر به روش‌های نوین و دقیقی در این زمینه شده است تا جایی که پرورش ترافل در کشورهایی مانند: ایتالیا، فرانسه، اسپانیا، امریکا، هلند، استرالیا، نیوزیلند، چین و چندین کشور دیگر به‌صورت یک صنعت کاملاً تعریف شده توسط کشاورزان علاقه‌مند انجام می‌گیرد.

سیر تاریخی پرورش ترافل در جهان

اولین تلاش بشر برای پرورش ترافل توسط آقای جوزف تالون، یک کشاورز روستایی فرانسوی در سال ۱۸۰۸ و با یک روش ابتدایی انجام گرفت. او میوه‌های ریخته شده در زیر درختان بلوط را جمع کرده و کاشت. نتیجه موفقیت‌آمیز بود و سال‌ها بعد، در زیر درخت‌های رشد کرده دنبلان مشاهده برداشت کرد. در سال ۱۸۴۷، آگوست(اوت) روسو فرانسوی، با کاشتن میوه‌های جمع‌آوری شده از زیر درختانی که قبلاً در آنجا دنبلان مشاهده شده بود، یک مزرعه‌ای ۷ هکتاری دنبلان ایجاد کرد. او به همین دلیل در سال ۱۸۵۵ جایزه‌ای از نمایشگاه بین‌المللی دریافت کرد.

اولین تلاش علمی برای تلقیح نهال درختان با اسپور ترافل در شرایط کنترل شده، اواخر سال ۱۹۶(۰ توسط برونوفاسی(Bruno Fassi) و آنا فونتانا(Anna Fontana)در مرکز تحقیقاتی قارچ‌شناسی CNRو به‌طور هم‌زمان توسط ماریو پالنزونا(Mario Palenzona)در موسسه PLدر شهر تورین انجام گرفت.

اولین تکنیک عملی در موسسه INRA، دومین مرکز بزرگ تحقیقات کشاورزی جهان در فرانسه، توسط جرارد چیوالیر و جین گرنته در سال ۱۹۷۲ اجرا شد و به‌صورت یک دستورالعمل کشت ترافل منتشر شد.

در سال ۱۹۷۳ حدود ۹۵۰۰ نهال توسط نهالستان اگری ترافی با ترافل تلقیح شد وتحت لیسانس یا گواهی موسسه تحقیقاتی این را با نام تجاری INRA/ANVAR تولید و به کشاورزان تحویل داده شد.

گواهیINRA/ANVAR و AGRITRUFFE در سال ۱۹۹۶ به نهالستان ROBIN هم داده شد که امروزه این نهالستان سالیانه بیشتر از ۲۰۰٫۰۰۰ نهال تلقیح شده تحت این لیسانس تولید و روانه بازار می‌شود.

در سال ۱۹۷۹ دستورالعمل قبلی توسط چیوالیر و گرانته کامل‌­تر شد و توسط نهالستان­‌های بیشتری مورد استفاده قرار گرفت. تنها در فرانسه حدود ۱۶ نهالستان دیگر تلقیح ترافل تأسیس و سالیانه بیش‌تر از ۱۰۰٫۰۰۰ نهال تلقیح شده ترافل به بازار عرضه می‌­کنند و کیفیت این نهال­‌ها توسط مرکز کنترل کیفیتCTIFL مورد بررسی قرار می‌گیرد.

امروزه نهالستان­‌های ویژه تلقیح ترافل در بسیاری دیگر از کشورهای اروپایی مانند: آلمان، ایتالیا، اسپانیا و انگلیس و همچنین در کشورهای دیگری در سرتاسر جهان مانند: استرالیا، شیلی، آفریقای جنوبی، امریکا و نیوزیلند تأسیس شده­‌اند.

در حال حاضر بسیاری از مردمان سراسر جهان به پرورش و بیشتر تجارت ترافل علاقه­‌مند شده‌­اند. در سال ۲۰۱۳ در کشور استرالیا حدود ۶ تن ترافل سیاه فرانسوی یا تیوبر میلانوسپورم تولید شد. پیش‌بینی می­شود که سالانه بیش از ۵۰۰٫۰۰۰ نهال تلقیح شده ترافل در اروپا تولید می‌شود. ترافل سیاه گونه تیوبر میلانوسپورم، رایج‌ترین گونه برای کشت و پرورش در سرتاسر جهان است و ترافل بورگاندی گونه تیوبر آیستیوم در رده دوم قرار دارد. گونه‌های دیگر مانند تیوبر برومیل و تیوبر بورکی نیز در رده سوم قرار دارند.

مهم‌­ترین مرحله از کار برای پرورش قارچ ترافل، تولید نهال تلقیح شده ترافل است و برداشت ترافل بعد از چندین سال مراقبت از مزرعه، به این مرحله حساس بستگی دارد و اگر این مرحله به خوبی انجام نشود و مایکوریزا یا همزیستی بین قارچ و ریشه نهال به‌خوبی تشکیل نشود، باعث اتلاف وقت و انرژی و وارد شدن خسارات مالی به کشاورز خواهد شد. به همین خاطر برای اطمینان حاصل کردن از انجام درست این مرحله در نهالستان­‌های اروپا، یک سری استانداردهایی توسط متخصصین و مؤسسات معتبری مانند INRA تعریف شده است.

در حال حاضر کنسرسیوم تحقیقاتی ترافل و مزارع ترافل در اروپا(CRETT)، یک سیستم استاندارد جهت کنترل کیفیت نهال‌های ترافل تعریف کرده است که بیشتر نهالستان‌های ترافل در اروپا تحت این استاندارد از نظر کیفی کنترل می‌شوند.

جمع‌بندی این جلسه:

نکته اول این‌که:
۲۰ سال پیش در ایران وقتی می­گفتند قارچ دکمه‌­ای سفید قابل کشت است، بسیاری از مردم باور نمی‌­کردند و هنوز بر این باور بودند که قارچ دکمه­ای از رعدوبرق به وجود می‌آید و قابلیت کشت مصنوعی ندارد. اما امروزه می‌بینیم که مزارع و کارخانه­‌های صنعتی تولید قارچ دکمه­‌ای بسیاری در اکثر شهرها و حتی روستاها تأسیس شده است و ایران به یکی از بزرگ‌ترین کشورهای تولیدکننده قارچ دکمه­‌ای در جهان تبدیل شده است. این داستان در مورد قارچ ترافل هم دقیقاً دارد تکرار می‌شود. روزانه پیام‌ها و تماس‌های زیادی توسط مخاطبان کوژین به ما فرستاده می­‌شود و می­‌گویند که ترافل قابلیت کشت ندارد و از رعدوبرق تولید می‌­شود. یا می‌­گویند که ترافل یک موهبت الهی است و از دل زمین بیرون می­زند و قابل کشت نیست.

برای یک فرد علمی این سخنان صرفاً باورهایی عامیانه و بدون اساس علمی است. یک فرد علمی که با دانش فنی و مفاهیم زیربنایی علوم تجربی آشنایی دارد، قطعاً می­‌داند که هر موجودی که در طبیعت قابلیت رشد و تکثیر داشته باشد، توسط دانش بشری قابل تکثیر و پرورش است. چه این موجود گیاه باشد و چه جانداری ناشناخته ویا قارچ ترافل. تاریخ علم و تجربه هزاران ساله بشر این حقیقت انکارناپذیر را ثابت کرده است.

نکته دوم این‌که:
در اروپا هر ساله نهال­‌های ترافل زیادی تولید و مزارع ترافل زیادی سالانه در کشورهای اروپایی و به‌ویژه فرانسه، ایتالیا و اسپانیا تأسیس می‌شود. در کشورهای آمریکا، نیوزیلند و استرالیا و بسیاری دیگر از کشورهای سراسر جهان امروزه مزارع ترافل زیادی تأسیس شده و از آن­ها ترافل برداشت می‌شود.

نکته سوم این‌که:
در ایران نیز خبرهایی از نقاطی از کشور منتشر می­‌شود و افرادی از سراسر کشور در حال تلاش برای پرورش ترافل هستند. چه بسا افرادی که به‌صورت مخفیانه و به دور از رسانه‌­ای کردن کارشان، هم اکنون در حال پرورش قارچ ترافل در نقاطی از کشور عزیزمان ایران هستند و ما و شما خبر نداریم.

تیم کوژین بعد از تحقیقاتی ۱۰ ساله در زمینه‌ی پرورش ترافل، نهایتاً پارسال توانستیم به نتیجه برسیم و اولین مزرعه ۲۰۰۰ متری ترافل را به‌صورت آزمایشی تأسیس کنیم و چیزی حدود ۴۰ کیلوگرم ترافل برداشت کنیم. دومین طرح تحقیقاتی ما امسال در حال اجرا است و انشاالله تا اوایل پاییز سال ۹۸ نتایج آن به‌صورت رسمی منتشر خواهد شد. طرح‌های جدیدی هم در حال استارت خوردن است.

بنابراین در جواب این سؤال که آیا ترافل قابل کشت هست یا نه باید بگویم که بله قابل کشت هست و سال­‌ها است که در اروپا و سراسر جهان پرورش داده می‌­شود و این‌که ما خبر نداریم دلیل بر غیرقابل کشت بودن آن نیست.

با پاسخ دادن این سؤال اساسی یک‌بار و برای همیشه شما رو می‌بریم به استقبال جلسه دوم از این سری آموزشی فوق‌العاده کاربردی و جذاب و شما را با دنیای زیبای دنبلان‌­ها و پرورش آن آشنا می‌کنیم.

اگر این مقاله را دوست داشتید، لینک آن را در یکی از رسانه‌های خود قرار بدهید.

جلسه بعدی، جلسه دوم.

[su_button url=”https://kozhin.ir/how-to-grow-truffle-step-by-step-00/” target=”blank” style=”glass” background=”#000000″ color=”#fcfc00″ size=”10″ center=”yes” text_shadow=”0px 0px 0px #000000″]«جلسه صفر» این مقاله را همین حالا مطالعه می‌کنم[/su_button]