نتیجه عمل مایکوریزا در پرورش قارچ ترافل چیست؟

نتیجه عمل مایکوریزا این است که قارچ­‌های ماکوریزایی مانند ترافل، مواد مغذی داخل خاک را که شامل عناصر ماکرو و میکرو است به گیاه منتقل می­‌کنند و گیاه میزبان نیز این مواد را به پروتئین­‌های لگنین­‌دار و کربوهیدرات­‌های قابل مصرف قارچ تبدیل کرده و به قارچ منتقل می­‌کنند. در نتیجه این تبادل غذایی سودبخش، گره­‌های مایکوریزایی به سرعت رشد کرده و به ترافل تبدیل می‌­شوند. این پروسه تغذیه برای قارچ­‌های ترافل از مرحله تشکیل گره تا مرحله تولید ترافل بالغ و قابل برداشت، حداقل ۶ ماه زمان خواهد برد.

ترافل، نتیجه تشکیل مایکوریزا یا همزیستی اسپور ترافل بر روی ریشه درخت یا گیاه میزبان است.

در این ویدیو چه چیزی یاد می­‌گیریم؟

ویدیویی که در پایین می‌بینید به ۳ بخش اصلی تقسیم می‌شود:

بخش اول: چگونه این شرکا(قارچ همزیست و نهال میزبان) همدیگر را تشخیص می‌­دهند؟

بخش دوم: چگونه مواد غذایی بین قارچ و گیاه مبادله می‌شود؟

بخش سوم: هر دسته از گیاهان توسط کدام دسته از قارچ­های مایکوریزه مورد هجوم قرار می­گیرند یا به اصطلاح همزیست می­‌شوند؟

در این ویدیوی ۱۰ دقیقه‌­ای تمام این بخش‌­ها در قالب یک انیمیشن فوق‌العاده زیبا و به صورت میکروسکوپی و ریز با جزئیات دقیق نشان داده می‌­شود. توصیه اکید می‌کنم که حتما حتما این ویدیو را ببینید تا با دنیای زیرزمینی فوق‌العاده زیبای قارچ‌­ها و از جمله قارچ ترافل آشنا شوید.

مدت زمان این انیمیشن جذاب، ۱۰ دقیقه است که دیدن آن را به تمامی علاقه‌‌­مندان به ترافل و پرورش آن توصیه می‌­کنم.

مایکوریزا چیست؟

مایکوریزا به معنی هم‌زیستی سازنده بین یک قارچ و ریشه‌های یک گیاه است. قارچ‌های مایکوریزا، نقش عمده‌ای در ریزوسفر دارند، زیرا به‌عنوان پیوندی مهم در تبادل مواد مغذی بین گیاه و خاک عمل می‌کنند. محیط اطراف ریشه گیاهان را ریشه‌گاه یا ریزوسفر (Rhizosphere) می‌گویند. این قارچ‌ها در این فرایند، هم تغذیه گیاه و هم ثبات خاک را بهبود می‌بخشند. با توجه به اینکه ثبات خاک برای رشد بهینه گیاهان ضروری است، زنجیره بسته‌ای از رابطه‌های علّت و معلولی را در کارکرد قارچ‌های مایکوریزایی در سیستم گیاه-خاک می‌بینیم: قارچ‌ها رشد گیاه را از طریق جذب مواد معدنی از خاک و مقاوم‌تر کردن گیاهان در برابر فشار تقویت می‌کنند؛ گیاه بزرگ‌تری که حاصلِ این کارکرد است، دارای منبع کربن بیشتری در خاک است که این مسئله فعالیت میکروارگانیسم‌های خاک را افزایش می‌دهد؛ و ساختار بهتر خاک، باعث رشد بهتر گیاه می‌شود.

قارچ‌های مایکوریزا، هم برای ریشه و هم برای خاک، هم‌زیست محسوب می‌شوند. ساخت مسلیوم این قارچ‌ها تماس نزدیکی با سلول‌های بافت ریشه دارد. این آربوسکول‌ها، پایگاه‌های انتقال مواد مغذی از قارچ به گیاه و مواد جذب‌کننده نور از گیاه به قارچ و نهایتاً خاک هستند. میسلیوم خاک به ریزوسفر محدود نمی‌شود، بلکه به خاک خارج از ریزوسفر نیز گسترش می‌یابد. ریسه‌های مناسب قارچ وارد میکروپورهای خاک می‌شوند و در تماس نزدیک با حوزه میکروبی ریزوسفر و همچنین خاک خارج از ریزوسفر هستند. برای زیست‌شناس گیاه-خاک، مایکوریزا یا ریشه قارچ، یک ارگانیسم هم‌زیست است که جوانه گیاه را که تبدیل‌کننده انرژی‌ است با آب و مواد مغذی خاک مرتبط می‌کند و این سیستم پیچیده را قادر می‌سازد تا به عنوان یک پیوستار عمل کند. مایکوریزا از نظر کشاورزی کاربردی، کلیدی برای تولید بیشتر و حفظ خاک در کشاورزی پایدار است.

مایکوریزا: یک همزیستی سودبخش در پرورش ترافل!

در سال ۱۸۸۵ آلبرت برنارد فرانک از طرف پادشاه پروس مأمور شد تا روشی معتبر برای کشت ترافل پیدا کند. او ضمن کارش متوجه شد که رابطه سودبخشی بین ریشه گیاهان و قارچ‌ها وجود دارد. جوزف گیبلی دوسال قبل از او هنگامی‌که بر روی بیماری جوهر شاه‌بلوط کار می‌کرد متوجه این رابطه شده بود. اما این فرانک(۱۸۷۷-۱۸۸۸) بود که برای اولین بار اصطلاح “Mykorrhizen”(برگرفته از واژه یونانی Myco به معنی قارچی و rhiza به معنی ریشه در انگلیسی “Mycorrhiza” ) را برای این نوع رابطه همزیستی بکار برد. سرانجام این کشف بزرگ پرده از راز روش تالون برداشت و دانشمندان به‌صورت علمی می‌توانستند توضیح دهند که  روش تالون چطور کار می‌کرد و چرا موفقیت‌آمیز بود.

تعریف مایکوریزا در پرورش قارچ ترافل:
در مراحل اولیه تاسیس مزرعه پرورش قارچ ترافل، درختان اکتومایکوریزا مانند: بلوط، فندق، کاج، صنوبر، افرا، زالزالک و … لازم است با اسپور ترافل تلقیح شود. نتیجه این تلقیح، تشکیل همزیستی و یا در اصطلاح مایکوریزا است.

انواع مایکوریزا

چند نوع مایکوریزا(همزیستی) بین گیاه و قارچ‌ها وجود دارد:

۱ –همزیستی بیرونی یا اکتومایکوریزا(Ectomycorrhiza)

بیشتر درختان و درختچه‌های مناطق معتدل این حالت را دارند. هیف‌های قارچی یک غلاف نسبتاً ضخیم در اطراف ریشه ایجاد می‌کنند(در برخی از ریشه‌ها، میسلیوم وارد فضای بین سلولی یا آپوپلاستی سلول‌های پوسته ریشه می‌شود و یک شبکه‌ی بین سلولی را ایجاد می‌کند) و با این کار می‌توانند در جذب عناصر و مواد غذایی توسط ریشه نقش داشته باشند.

۲ –همزیستی درونی یا اندومایکوریزا(Endomycorrhiza)

مایکوریزا یا همزیستی درونی که در اکثر گیاهان و درختان مشاهده می‌شود. در این همزیستی، ریشه‌های قارچی وارد سلول‌های پوست می‌شوند و در داخل این سلول‌ها ساختارهای بسیار منشعبی بنام آربوسکول(Arbuscular mycorrhiza) ایجاد می‌کنند که منجر به افزایش جذب عناصر خاک توسط ریشه می‌شود.

۳- همزیستی بیرونی-درونی یا اکتواندومایکوریزا(Ectoendomycorrhiza):

در این حالت ریشه‌های قارچ علاوه بر اطراف سلول‌های پوست وارد سلول‌های داخلی پوست نیز می‌شوند و درداخل این سلول‌ها ساختارهای هیفی ایجاد می‌کنند.

قارچ‌هایی که همزیستی درونی دارند با قارچ‌هایی که همزیستی بیرونی دارند کاملاً از همدیگر متفاوت هستند، بنابراین قارچ‌هایی که اکتومایکوریزا هستند نمی‌توانند اندومایکوریزا باشند و برعکس.

شاید این سؤال برای شما پیش بیاید که پس چطور گیاهانی وجود دارند که هر دو رابطه اکتواندومایکوریزا را دارند آیا با این گفته بالا متناقض نیست؟

در جواب این سؤال باید توجه داشته باشید که درست است که بعضی از گیاهان می‌توانند هم مایکوریزای داخلی و هم خارجی تشکیل دهند اما این بدان معنا نیست که قارچی که با آن‌ همزیست است نیز هم مایکوریزای درونی و هم مایکوریزای بیرونی است. این نوع درختان ممکن است با یک نوع قارچ رابطه مایکوریزای درونی ولی همزمان با یک نوع قارچ دیگر رابطه مایکوریزای بیرونی داشته باشد.

بعضی از گونه‌های عجیب مانند ترافل صحرایی هردو نوع رابطه مایکوریزا را با درختان مختلف تشکیل می‌دهند. بیشتر قارچ‌هایی مانند قارچ دکمه‌ای سفید که ما در سوپرمارکت‌ها می‌بینیم بر روی بقایای مرده جانداران رشد می‌کنند درحالی‌که بعضی نیز مانند انواع قارچ‌های درختی بر روی بافت‌های زنده گیاهان رشد می‌کنند.

دنبلان یا ترافل یک قارچ اکتومایکوریزا است. درواقع به‌طور تخمینی از بین ۵۰۰۰ الی ۶۰۰۰ گونه از قارچ‌های اکتومایکوریزا،حدود ۹۰۰ نوع آن خوراکی هستند.

یک پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *